11 oktober 2024
Stel je voor dat je bezig bent met een gave wandeling of mountainbikerit. Je ziet dan waarschijnlijk de ideale weersomstandigheden voor je: zonnig, niet te warm en niet te koud, het pad is droog, er liggen geen sneeuwresten en je hebt goed zicht.
Als je tot nu toe altijd geluk hebt gehad, besef je misschien niet hoeveel invloed het weer op je ervaring kan hebben. In afgelegen gebieden, en zeker hoog in de bergen, kan het weer razendsnel omslaan. Daarom spraken we met experts van SAAC (Snow & Alpine Awareness Camps)* over wat verschillende weersomstandigheden kunnen betekenen voor jouw avontuur — zodat jij beter voorbereid bent op de verschillende scenario’s. Lees verder om meer te ontdekken.
Temperatuur
Extreme temperaturen – zowel warm als koud – hebben een flinke invloed op je avontuur. Bij ijzige kou ben je minder geneigd om te stoppen. Ongelukken, blessures en verdwalen zijn veel gevaarlijker door het risico op onderkoeling. In extreme hitte ben je waarschijnlijk langzamer, drink je meer water en is zonnebrandcrème extra belangrijk. Onderschat niet hoeveel bescherming tegen de zon een hoofddeksel geeft!
Houd er qua routeplanning rekening mee dat paden door open gebied geen schaduw bieden en kijk bij kou juist uit naar plekken om op te kunnen warmen, zoals berghutten. Pak niet alleen de juiste kleding in, maar zorg op warme dagen ook voor voldoende water, neem wat extra snacks mee bij koud weer, en zorg altijd voor wat speling in je planning.
Regen en sneeuw
Wordt er regen voorspeld, of ga je in de lente of herfst op pad als er op grotere hoogte nog sneeuw kan liggen? Denk dan goed na over hoeveel ervaring in de bergen de mensen in je groep hebben. Natte of bevroren paden worden glad en dit verhoogt het risico op ongelukken. Als er sneeuw ligt is de bewegwijzering (of het pad zelf) minder goed zichtbaar. Hierdoor ga je langzamer en zijn technische trails zwaarder. Dit betekent dat je slimmer met je energie moet omgaan, goed moet kunnen navigeren, de juiste risico-inschattingen moet kunnen maken en de juiste uitrusting moet hebben voor alle mogelijke omstandigheden.
Mist
Dikke mist beperkt je zicht, waardoor je moeilijker kunt navigeren. Het dwingt je om langzamer te gaan om op het juiste pad te blijven en ongelukken te voorkomen. En dat kan weer invloed hebben op je lichaamstemperatuur.
Wind
Harde wind maakt het moeilijk om op smalle richels en paden je evenwicht te bewaren, en maakt communiceren lastig. In het bos zijn vallende takken een risico, terwijl je boven de boomgrens juist moet oppassen voor vallende stenen. Door de wind kan de gevoelstemperatuur ook sterk afnemen. Een warme, zonnige dag kan koud aanvoelen als er een harde wind opsteekt, en op een koele dag kan het zelfs gevaarlijk zijn, vooral in het geval van een blessure of ongeluk.
Bliksem en onweer
Naast de regen, waarvan we al weten dat die de paden glad maakt, leidt onweer tot gevaarlijke situaties in de bergen – vooral op de top, op blootgestelde richels of op via ferrata-routes. Let ook goed op vallende takken of stenen en weet hoe je jezelf kunt beschermen in het geval van bliksem: zoek lager gelegen terrein op, beperk direct contact met de grond en schuil niet in de buurt van hoge bomen, metalen palen of in grotten.
Nu je weet hoe het weer van invloed kan zijn op je ervaring in de bergen, is de volgende stap het vinden van betrouwbare weerberichten. Dit is niet altijd even makkelijk, aangezien de weersomstandigheden in de bergen en andere afgelegen gebieden vaak erg lokaal zijn. SAAC heeft meer tips!
Sociale media en forums
Sluit je aan bij online community's of forums waar bergwandelaars hun ervaringen en de actuele weersomstandigheden delen. Reddingsorganisaties gebruiken deze plekken ook om weerwaarschuwingen en actuele weeralarmen te delen.
Gebruik gespecialiseerde weerdiensten voor jouw land of regio
SAAC beveelt diensten zoals MeteoBlue, Windy, MeteoSwiss of Bergwetter.com in Zwitserland aan. Ervaren (berg)wandelaars in het komoot-team gebruiken MeteoBlue en Windy in heel Europa, Mountain-forecast.com is wereldwijd populair, en noaa.gov wordt veel gebruikt door avonturiers in de VS. Weerdiensten van de overheid van het land waar je bent worden vaak gezien als betrouwbaarder dan algemene weersites, denk bijvoorbeeld aan AEMET in Spanje of Météo France in Frankrijk.
Volg de lokale reddingsorganisaties of toerismebureaus
Deze bronnen bieden vaak actuele weerberichten voor de bergen voor hun regio, inclusief lokale info van bijvoorbeeld berghutten.
Radar- en satellietbeelden
Gebruik radar- en satellietbeelden om de actuele weersomstandigheden in de gaten te houden. Deze kunnen je helpen om de veranderingen op korte termijn te beoordelen.
Door al deze bronnen te combineren krijg je veel nauwkeurigere weersverwachtingen, waarmee je beter geïnformeerde beslissingen kunt nemen voor je volgende outdooravontuur.
Hier vind je meer tips en informatie om veilig van de bergen te genieten. Meer informatie van SAAC vind je hier.
Meer artikelen
7 functies die je helpen om een veiligere route te plannen op komoot
Welke rol speelt je conditieniveau bij het plannen van een route op komoot?
Je telefoon is een GPS-apparaat: zo werkt het navigeren van routes met komoot
*SAAC is een organisatie uit Oostenrijk die zich al 25 jaar inzet voor veilige avonturen in de bergen. Samen met berggidsen en belangrijke partijen uit de sector informeren ze bergsporters in de Alpen over de risico's in de bergen. Ze zorgen voor meer kennis binnen de community en stimuleren persoonlijke verantwoordelijkheid.